Prosumenci, którzy zgłosili przyłączenie swoich instalacji fotowoltaicznych do sieci po 31 marca 2022 roku, korzystają z systemu net-billingu. To oznacza, że kluczowa dla opłacalności ich inwestycji jest autokonsumpcja, czyli bieżące zużywanie energii, którą produkuje instalacja fotowoltaiczna. Pozostałą sprzedają do sieci, a następnie, kiedy zajdzie taka potrzeba, odkupują. Jeśli zależy Ci na optymalnym wykorzystaniu produkowanej energii, weź pod uwagę inwestycję w magazyn energii. Sprawdź, jak działa ten sprzęt i dlaczego warto go posiadać.

Co to jest magazyn energii?

Urządzenie to służy do przechowywania energii. W przypadku posiadaczy instalacji fotowoltaicznej takie magazyny odgrywają kluczową rolę, gdyż można w nich przechowywać prąd, który nie został wykorzystany na bieżąco. Fotowoltaika sama w sobie nie magazynuje energii. Prąd, którego nie wykorzystasz, jest sprzedawany do sieci. Zgodnie z zasadami net- billingu energia wysyłana przez prosumenta jest odkupowana przez zakład energetyczny po cenach rynkowych. Optymalnym rozwiązaniem jest maksymalne wykorzystanie prądu, czyli wspomniana, tzw. autokonsumpcja.

W pewnym sensie magazyn energii działa jak powerbank. Można go naładować energią i rozładować, poprzez wykorzystanie prądu. Ma określoną żywotność.

Korzyści z posiadania magazynu energii

Inwestowanie w takie rozwiązanie ma wiele zalet. Do najważniejszych można zaliczyć:

• Niezależność od sieci energetycznej.
• Zwiększenie poziomu autokonsumpcji, co może przyśpieszyć moment zwrotu z inwestycji w fotowoltaikę.
• W przypadku awarii sieci możesz korzystać z własnej energii – o ile instalacja jest przystosowana do działania w trybie off-grid.
• Podwyżki prądu nie będą powodować wyższego rachunku za energię.

Natomiast nie jest tak, że w naszej strefie klimatycznej możesz się w 100% uniezależnić od dostaw energii elektrycznej z sieci. Zimą produkcja prądu przez instalację jest średnio 5 razy mniejsza niż latem, dlatego trudno Ci będzie uniknąć korzystania z dostaw od zakładu energetycznego. Dzięki magazynowi energii możesz natomiast przyspieszyć moment zwrotu z inwestycji w fotowoltaikę.

Jak działa domowy magazyn energii?

Zasada jest bardzo prosta. Instalacja fotowoltaiczna produkuje energię. Jeśli jest jej więcej niż potrzebujesz, to nadwyżki trafiają do magazynu energii. Dopiero w momencie, kiedy jest on całkowicie naładowany, są przekazywane do sieci. W momencie gdy fotowoltaika przestaje produkować prąd, urządzenia korzystają z energii zgromadzonej w magazynie. Kiedy zostanie rozładowany, energia zaczyna być pobierana z sieci. Prąd przechowywany jest w magazynie w postaci substancji chemicznej.

Czym są litowo-jonowe magazyny energii?

Największą popularnością cieszą się magazyny litowo-jonowe. Jak działają? Kiedy dochodzi do ładowania, jony litu przemieszczają się z elektrody dodatniej do ujemnej.

Energia jest magazynowana w elektrolicie. Kiedy magazyn się rozładowuje, dochodzi do odwrotnych ruchów i uwalniana jest energia elektryczna. Dostępne są następujące rodzaje takich baterii:

• LCO – litowo-kobaltowe,
• LFP – litowo-żelazowo-fosforanowe,
• LMO – litowo-manganowe,
• NCA – litowo-niklowo-kobaltowo-glinowe.

Mniej popularne są akumulatory kwasowo-ołowiowe do głębokiego rozładowania.

Wyróżniamy:

• typu MF – z płynnym elektrolitem, w zamkniętej obudowie;
• żelowe – z elektrolitem żelowym;
• typu AGM – ze szklaną matą absorpcyjną.

Jak wybrać magazyn energii?

Dokładne przeanalizowanie potrzeb przed zakupem jest kluczowe – inaczej wydłuży się okres zwrotu. Przede wszystkim weź pod uwagę pojemność. Na rynku dostępne są głównie magazyny o pojemności od 2,5 kWh do 13 kWh. Im większa, tym przeważnie niższa cena za kWh.

Jaka powinna być pojemność?

Przyjmij, że powinna wynosić mniej więcej 1,5 mocy instalacji. Zatem, jeśli to 5 kWp sprawdzi się magazyn o pojemności co najmniej 7,5 kWh.

Fotowoltaika z magazynem energii – po jakim czasie się zwróci?

Zajmijmy się samym magazynem energii. Czas zwrotu z inwestycji zależy przede wszystkim od jego odpowiedniego dopasowania do potrzeb. Znaczenie ma również liczba cykli ładowania/rozładowania w roku. Jeśli kupisz magazyn energii 5 kWh za ok. 16 tysięcy, to przy 220 cyklach zwrot nastąpi po około 16 latach. W przypadku gdy cykli będzie 300 – po ok. 12 latach. Okres zwrotu może być zdecydowanie krótszy dzięki dofinansowaniom.

Do końca 2023 roku można było uzyskać dotację do 50% kosztów inwestycji, nie więcej niż 16 000 zł w ramach programu Mój Prąd. Do tego dochodzi ulga termomodernizacyjna.

W 2024 również ma działać program wsparcia takich inwestycji. Poza tym śledź lokalne programy wsparcia w ramach których można uzyskać zdecydowanie wyższe dofinansowanie.

Przykładowo, w ramach projektu Słoneczna Gmina II, w Częstochowie, można było otrzymać do 85% dotacji na zakup magazynu energii.